بحران اقتصادی زمینه ساز گرسنگی جمعی شده است
بله، بحران اقتصادی یکی از اصلی‌ترین عوامل گسترش گرسنگی و سوء تغذیه در افغانستان شده است. این بحران اقتصادی که با تحولات سیاسی، خروج نیروهای خارجی، و به تبع آن کاهش شدید کمک‌های بین‌المللی شدت یافته، زمینه ساز وخامت اوضاع معیشتی میلیون ها افغان شده است.
اقتصاد افغانستان به شدت به کمک های بین‌المللی و تجارت خارجی وابسته بود. پس از تحولات اخیر، بسیاری از منابع درآمد و اشتغال برای مردم از بین رفت و دولت جدید نیز با تحریم‌ها و محدودیت های مالی روبرو شد. از طرفی، تورم شدید و افزایش قیمت مواد غذایی و دیگر کالاهای اساسی نیز بر قدرت خرید مردم تأثیر گذاشته و خانواده ها را به سوی گرسنگی سوق داده است.
علاوه بر این، کشاورزی که یکی از اصلی‌ترین منابع معیشتی مردم افغانستان است، به دلیل خشکسالی های پی‌درپی و تغییرات اقلیمی دچار مشکلات زیادی شده است. کاهش تولید محصولات زراعی به معنای کاهش دسترسی به غذا و افزایش قیمت‌ها است.
این ترکیب عوامل باعث شده است که بسیاری از خانواده‌ها توانایی تأمین نیازهای اولیه خود را از دست بدهند. سازمان های بین‌المللی هشدار داده‌اند که اگر کمک های فوری بشردوستانه افزایش نیابد، خطر گرسنگی جمعی و بحران انسانی در افغانستان بیشتر خواهد شد.
عوامل بحران اقتصادی در افغانستان
عوامل بحران اقتصادی در افغانستان متنوع و پیچیده اند و به طور گسترده به شرایط داخلی و خارجی وابسته‌اند. برخی از مهم ترین عوامل بحران اقتصادی کنونی عبارتند از:
- تحولات سیاسی و تغییر حکومت
- سقوط دولت قبلی افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان در آگوست 2021 منجر به قطع کمک‌های مالی بین المللی و تحریم های اقتصادی شد. دولت جدید با چالش های جدی در جذب سرمایه‌گذاری خارجی و دریافت کمک های بین‌المللی روبروست.
- تحریم ها و مسدود شدن دارایی ها
- پس از به قدرت رسیدن طالبان، بسیاری از کشورهای غربی و نهادهای مالی بین‌المللی کمک‌های خود به افغانستان را متوقف کردند و دارایی‌های خارجی افغانستان نیز مسدود شد. این اقدام‌ها باعث کاهش شدید نقدینگی و سقوط ارزش پول ملی شد.
-
خروج نیرو های خارجی
- اقتصاد افغانستان به شدت به حضور نیرو های خارجی وابسته بود. خروج آن ها نه‌تنها باعث کاهش مستقیم درآمد از طریق قراردادها و اشتغال شد، بلکه باعث خروج سرمایه و کاهش مصرف داخلی نیز گردید.
-
وابستگی به کمک های خارجی
- افغانستان سال ها به کمک های خارجی وابسته بود و این وابستگی مانع از توسعه پایدار و خودکفایی اقتصادی شد. با قطع این کمک ها، بخش های گسترده ای از اقتصاد دچار بحران شد.
-
خشکسالی و تغییرات اقلیمی
- خشکسالی‌های شدید و متوالی در سال‌های اخیر باعث کاهش تولید محصولات کشاورزی، افزایش قیمت مواد غذایی و کاهش صادرات کشاورزی شد. افغانستان به شدت از نظر تامین مواد غذایی به کشاورزی وابسته است و خشکسالی آسیب‌های جدی به این بخش وارد کرده است.
-
بیکاری و فقر گسترده
- بیکاری و فقر که پیش از تحولات اخیر نیز در افغانستان بالا بود، با سقوط دولت و خروج نیروهای خارجی افزایش یافت. بسیاری از مشاغل از بین رفته و ناتوانی دولت در ایجاد فرصت‌های شغلی جدید منجر به بحران اجتماعی و اقتصادی گسترده شده است.
-
نظام بانکی و نقدینگی
- سیستم بانکی افغانستان پس از سقوط دولت سابق دچار بحران شد. محدودیت در دسترسی به ارز خارجی و کاهش شدید نقدینگی در بانک ها، منجر به فروپاشی بسیاری از کسب و کارها و کاهش سرمایه گذاری شده است.
-
افزایش ناامنی و کاهش اعتماد به اقتصاد
- ناامنی و عدم اطمینان به آینده سیاسی و اقتصادی کشور، باعث کاهش سرمایه گذاری داخلی و خارجی و خروج سرمایه از کشور شده است. ناامنی ها و ناپایداری های سیاسی مانع از شکل‌گیری کسب و کارهای پایدار و توسعه اقتصادی می‌شود.
- بحران بهداشت و شیوع بیماری ها
- مشکلات بهداشتی ناشی از کاهش دسترسی به خدمات درمانی و شیوع بیماری‌ها نیز به وخامت وضعیت اقتصادی دامن زده است. شیوع بیماری‌ها و نبود خدمات بهداشتی مناسب بر نیروی کار و تولیدات اقتصادی تأثیر منفی گذاشته است.
- مشکلات حمل و نقل و تجارت
- بسیاری از مسیر های تجاری به دلیل مسائل امنیتی و سیاسی بسته شده یا به شدت تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. این موضوع تجارت خارجی افغانستان را مختل کرده و دسترسی به بازارهای جهانی را محدود ساخته است.
نتیجه گیری
ترکیبی از این عوامل، اقتصاد افغانستان را به وضعیت بحرانی رسانده و باعث افزایش فقر، بیکاری، و گرسنگی در کشور شده است.