معرفی ولایت تخار
ولایت تالقان یکی از ولایتهای افغانستان است که در شمال غربی کشور واقع شده و مرکز آن شهر تالقان است. این ولایت با مرزهای ازبکستان و ترکمنستان همسایه است. ولایت تالقان دارای طبیعت زیبا و متنوع است، با کوهستانها، درهها، رودخانهها و مزارع سبز. بخش زیادی از مردم این ولایت به کشاورزی مشغول هستند. همچنین، صنعتی کوچک و کارگاههای دستی نیز در این ولایت وجود دارند. شهر طالقان به عنوان مرکز ولایت دارای فعالیتهای تجاری و اداری مهم است.
تالقان مرکز ولایت تخار است، دریا کوکچه و دریای آمو از ولسوالی دشت قلعه می گذرد که سبب سرسبزی و شادابی این ولایت شده است.
-مساحت ولایت تخار
تخار با داشتن 12333 کیلومتر مربع مساحت، به فاصله ۸۰۴ متر از سطح بحر ارتفاع دارد.
نفوس
• بر اساس احصاییه ملی کشور در سال ۱۳۹۸ نفوس ولایت تخار ۱ میلیون و ۷۳ هزار و ۳۱۹ نفر برآورد شده است که ۵۴۶ هزار و ۳۲۴ نفر آن را مردان و ۵۲۶هزار و ۹۹۵ نفر آن را زنان تشکیل میدهد.
• ۱۴۵ هزار و ۹۵ نفر از نفوس این ولایت شهر نشین هستند.
کشاورزی
تخار یکی از ولایات زراعتی بوده و اقتصاد اکثر مردم آن به زراعت، مالداری و باغداری متکی است.
۱۳۰ هزار هکتار زمین آبی و ۳۰۰ هزار هکتار زمین للمی در این ولایت، وجود دارد که اکثراً در دو فصل کشت میشود. محصولات عمدهٔ آن را برنج، گندم جو وجواری تشکیل میدهد.
این ولایت دارای باغهای مثمر و زینتی زیادی بوده و حاصلات این باغها شامل سیب، آلبالو، گیلاس، ناک (گلابی)، شفتالو (هلو)، زرد آلو، انگور، بهی، خربوزه،تربوزو (هندوانه)… میباشد و همچنان در این سالهای اخیر بادرنگ، گلپی و بادنجان رومی که از عرضههای زراعتی این ولایت، علاوه بر خود ولایت به ولایات دیگرنیز صادر میشود.
روی این ملحوظ دهاقین و باغداران بنابر وافر بودن آب و هوای مساعد از حاصلات سالانه شان خوشبیناند.
تخار با داشتن ۲۳ هزار هکتار شالیزار و تولید ۷۵ هزار تن برنج، جایگاه دوم تولیدی برنج افغانستان را دارا است
اکثر ولسوالیهای تخار، سرشار از آب بوده و مالداری در ولسوالیهای فرخار و ورسج بیشتر به علت آب فراوان، رشد نمودهاست و مالداران اکثر اوقات مواشی شانرا به کشورهای خارجی مانند پاکستان و تاجیکستان میفروشند.
آب و هوا- فاصله میان تخار تا کابل
تخار ازجملهٔ ولایات زراعتی و سرسبز بوده، در حدود ۴۰۰ کیلومتری کابل واقع است و از جملهٔ ولایات درجه دوم محسوب میشود. اقلیم این ولایت
در تابستان نسبتاًگرم و در زمستان سرد است. حرارت در فصل زمستان تا منفی ۲۱الی ۲۹ درجه و گرمای آن در فصل تابستان از ۳۵ الی ۴۰ درجه میرسد.
روز آن در جریان تابستان نسبتاً گرم و هوای آن از تاریخ اول عقرب الی ماه ثور سرد و توأم با بارش برف و باران میباشد. سطح بارندگی سالانه اضافه از (۲۲۹۰) ملی متر برآورد شدهاست.
ولسوالی های ولایت تخار
• اِشکمِش , بَنگی , بهارک , تالقان , چال , چاهآب , خواجه بهاءالدین خواجه غار , دَرقَد , دشتِ قلعه , روستاق , فَرخار , کَلافغان , نمکآب وَرسَج , هزارسَموچ , یَنگیقلعه
ولایتی سرسبز با زمینهای قابل کِشت
ولایت تخار با مرکزیت تالقان یکی از سرسبزترین مناطق افغانستان بهشمار میرود. این ولایت حدود ۴۰۰ کیلومتر با کابل فاصله دارد. تخار از طرف شرق با ولایت بدخشان، از طرف غرب با ولایت قندوز، از جنوب با ولایت بغلان و پنجشیر و از قسمت شمال نیز با کشور تاجیکستان مرز مشترک دارد. از نظر آب و هوایی نیز این ولایت دارای تابستان نسبتا گرم و زمستانی سرد است.
حدود ۱۳۰ هزار هکتار زمین آبی و ۳۰۰ هزار هکتار زمین للمی (دیمکاری) در این ولایت وجود دارد که اکثراً در دو فصل کشت میشود. محصولات عمده آن را برنج،گندم جو و جواری (ذرت) تشکیل میدهد.
این ولایت دارای باغ های پر ثمر و زینتی زیادی بوده و محصولات این باغ ها شامل سیب، آلبالو، گیلاس، ناک (گلابی)، شفتالو، زرد آلو، انگور، خربزه و تربوزو(هندوانه) است. اکثر ولسوالی های تخار، سرشار از آب بوده و مالداری در ولسوالیهای فرخار و ورسج بیشتر به علت آب فراوان، رشد کرده است و مالداران اکثراوقات مواشیشان (چهارپایان بارکش) را به کشورهای خارجی مانند پاکستان و تاجیکستان میفروشند.
تخار همچنین با داشتن ۲۳ هزار هکتار شالیزار و تولید ۷۵ هزار تن برنج، جایگاه دوم تولید برنج افغانستان را دارا است.
ولایت باستانی در قلب آسیا
تخار یکی از ولایت های تاریخی است و قدمت آن به زمان اسکندر مقدونى برمی گردد. میتوان گفت تخار یک ولایت باستانی در قلب آسیا است. یکی از مهمترین مناطق تاریخی این ولایت شهر تاریخی آی خانم یا ماه بانو است.
آی خانم نام شهری یونانی در ولایت «تخار» در شمال افغانستان است که ۲۲۰۰ سال پیش توسط «اسکندر مقدونی» برای سهولت در تجارت بین آسیا و اروپاساخته شد. آی خانم نام یک مکان باستانی و تپه نسبتاً همواری در ولسوالی دشت قلعه و در تقاطع رود «آمودریا» و «کوکچه» در شمال افغانستان است.
سنگ بنای این شهر نیز توسط اسکندر مقدونی، کار گذاشته شده است که اکنون در موزه کابل نگهداری میشود. قدمت این سنگ بنا به حدود ۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح میرسد و گفته میشود که تنها شیء در جهان است که اسکندر قطعاً آن را لمس کرده و شاید یکی مهمترین و هیجان انگیزترین کشف های باستان شناسی قرن بیستم در افغانستان، کشف این شهر باشد.
تخار داراى مناطق زیاد تاریخى است که مى توان از مشهورترین آن به زیارت خواجه بهاالدین، زیارت خواجه خضر، زیارت حضرت (واقف)، زیارت خواجه (چنگال)،پیر فرخار و قلعۀ ذوبین نام بُرد.
از تالقان تا بهارک؛ ولسوالیهای تخار
تالقان: شهری تاریخی و مرکز ولایت تَخار در شمال افغانستان است. این شهر در ۴۰۳ کیلومتری شمال شهر کابل و در یک منطقه زلزله خیز قرار گرفته است. تالقاندارای فرودگاهی خاکی است و راه فیض آباد (مرکز ولایت بدخشان) به قندوز از آن میگذرد.
این شهر از طریق شهرهای خان آباد (واقع در ولایت قندوز) ـ بَغلان ـ چاریکار (مرکز ولایت پروان) به کابل مرتبط میشود.
بَنگی: ولسوالی بنگی، به طرف غرب در ۶۰ کیلومتری تالقان موقعیت دارد. این ولسوالی سرحد
ولسوالی اشکمش
ولسوالی اشکمش یکی ولسوالی های زیبای شانزده گانه ای ولایت تخار بوده که این ولسوالی از سمت شمال حدود به ولسوالی های بنگی تخار و خان آباد ولایت کندز، از سمت جنوب به سلسله کوه هندوکش ، از شرق به ولسوالی چال ، از غرب به ولسوالی برکه ولایت بغلان و از سمت جنوب شرق ولسوالی فرینگ بغلان محدود دارد ، این ولسوالی از مرکز ولایت تخار تقریباً به اندازه 70 کیلو متر فاصله دارد وبصورت تقربی دارای نفوس بیشتر از یک صد هزار می باشد مردم این محیط از اقوام مختلف از قبیل: ازبیک، پشتون ، تاجیک ، هزاره و کجر ترکیب یافته و دارای شش لیسه که چهار باب آن برای ذکور و دو باب دیگری آن برای اناث می باشد و هم چنان یک دارالعلوم و یک تربیه معلم در مرکز این ولسوالی و به ده ها مکتب ابتدائیه ومتوسطه نیز وجود دارد